Maersk & Thales: bedrijven die allebei een belangrijke rol spelen in de Nederlandse productie en levering van F35 onderdelen

Maersk

Maersk is een Deens containerbedrijf en een van de grootste spelers in de wereldhandel. Minder bekend is dat het bedrijf ook een centrale rol speelt in de wereldwijde wapenhandel. Waar legers oorlog voeren en oorlogsmisdaden begaan, duiken Maersk-containers op — in Palestina, maar ook in de haven van Rotterdam. Lees hieronder meer.

Thales

Thales Group is een Frans bedrijf, maar het heeft een grote vestiging in Nederland: Thales Nederland B.V. Voor de gemiddelde Nederlander is het vooral bekend vanwege de OV-poortjes, maar het bedrijf is vooral actief in de defensiesector. Het bedrijf levert onder andere onderdelen voor F‑35 en F-16 vliegtuigen. Moederbedrijf Thales Group werkt nauw samen met de Israëlische wapenindustrie, waaronder met Elbit Systems — producent van zo’n 85% van de wapens, voertuigen en militaire uitrusting van het Israëlisch leger (IOF).
Lees hieronder meer.

Hoe is Maersk betrokken?

Overheden geven nauwelijks openheid over de omvang van de wapenhandel en -doorvoer. Toch weten we dat Maersk in 2024 miljoenen kilo’s militaire vracht verscheepte van de VS naar Israël. Onder deze vracht zaten onderdelen voor de F-35 gevechtsvliegtuigen — een NAVO-programma waarbij onderdelen in verschillende landen worden geproduceerd, naar de VS worden verscheept en van daaruit wereldwijd worden gedistribueerd, onder andere naar Israël.

In mei 2025 werd opnieuw duidelijk hoe direct Maersk betrokken is bij militaire doorvoer. Op 21 mei meerde het containerschip Maersk Izmir aan in de haven van Rotterdam. Aanvankelijk ontkende de Douane dat er sprake was van militaire lading, en beweerde dat er “niets werd aangetroffen dat leek op militaire goederen.” Later bleek dit onjuist. Op 5 juni bevestigde wethouder Robert Simons (Haven, Economie, Horeca) in een brief aan de gemeenteraad dat Maersk zelf inmiddels erkend heeft dat het schip wél onderdelen vervoerde voor het internationale F-35-programma. Het schip was onderweg van Israël naar de Verenigde Staten.

Hoewel het Nederlandse Hooggerechtshof in februari 2024 heeft bepaald dat Nederland geen F-35-onderdelen meer mag exporteren naar Israël, kan dit in de praktijk dus nog wél gebeuren.

Vakbonden blokkeren wapenleveringen

Maersk ligt onder vuur — niet door overheden, maar door havenwerkers en activisten. In landen als Marokko, Spanje, Italië, Griekenland en België weigerden havenarbeiders samen met activisten om schepen met militaire ladingen voor Israël te laten doorvaren.

Op 4 juni 2025 weigerden leden van de vakbond CGT (zie foto) in de haven van Fos-Marseille om wapens voor Israël te laden, als directe reactie op de genocide in Gaza. Door deze actie moest het schip zonder wapens vertrekken. Ook in Italië bleef het schip niet onopgemerkt: in Genua wilden havenarbeiders het inspecteren en blokkeren bij wapenlading, en in Salerno en Scilla volgden protesten.

Een van de meest krachtige acties vond plaats in Zweden. Begin 2025 stemde 68 procent van de leden van de Zweedse Havenarbeidersvakbond vóór een zesdaagse boycot van alle militaire lading van en naar Israël. Deze boycot was volledig legaal en werd in een voorlopige uitspraak unaniem bevestigd door de Zweedse arbeidsrechtbank.

Deze acties tonen aan dat georganiseerde werkers wél het verschil kunnen maken. Wat overheden nalaten, kunnen arbeiders stoppen — aan de poorten van de havens, met collectieve wilskracht en internationale solidariteit.

Werkt u bij een organisatie, bedrijf of instelling die direct of indirect te maken heeft met wapenhandel? Ga in gesprek met collega’s, sluit u aan bij vakbonden of sociale bewegingen en kijk wat u kunt doen. Spreek Kamerleden aan. Confronteer ze met de feiten en houd ze verantwoordelijk. De overheid kan schepen weigeren, exportvergunningen intrekken en doorvoer verbieden. Check ook Vakbond solidair met Palestina.

Wat doet Thales Nederland? 🇳🇱

Thales Nederland is vooral actief in de defensiesector, met hoofdkantoor in Hengelo en andere locaties in o.a. Delft, Eindhoven, Huizen en Enschede. Het bedrijf ontwikkelt radar-, communicatie- en wapensystemen, onder andere voor marineschepen en gevechtsvliegtuigen.

Thales produceert ook onderdelen voor F-35 vliegtuigen in Nederland, welke uiteindelijk kunnen worden doorgevoerd naar Israël, bijvoorbeeld via Maersk. De F-35 onderdelen van Thales worden geproduceerd op verschillende locaties in Nederland, waaronder het hoofdkantoor in Hengelo en de ‘cryogenics’-afdeling in Eindhoven. Thales werkt ook mee aan onderhoud van F-35s en F-16s op Logistiek Centrum Woensdrecht.

De Nederlandse overheid is ook betrokken: via Invest-NL bezit de Nederlandse staat ongeveer 1% van de aandelen in Thales Nederland. Kortom: Thales is officieel Frans, maar ze is stevig verankerd in de Nederlandse wapenindustrie en politiek. Thales Group werkt ook nauw samen met onder andere Israëlische wapenbedrijven zoals Elbit Systems en Rafael.

En hoe zit het met Thales Group? 🇫🇷

Thales Group is een vaste partner van Elbit Systems. Samen ontwikkelden ze onder meer het ‘Smart Vest’, gebruikt door Israëlische soldaten.

Thales UK vormde zelfs een joint venture (U-TacS) met Elbit Systems UK Ltd. (51% Elbit, 49% Thales UK) om de Watchkeeper WK450/UAV (zie foto) te ontwikkelen. De productie van deze drone is compleet afhankelijk van de kennis en ervaring van Elbit in de onderdrukking van Palestijnen, omdat deze drone gebaseerd is de ‘Hermes 450 drone’. Wie wel eens filmpjes uit Gaza heeft gezien, heeft geheid een constant, luid gezoem gehoord. Dit luide gezoem wordt geproduceerd door Israëlische drones die constant alles in de gaten houden wat er in Gaza gebeurt. Door dit luide gezoem worden de Palestijnen er iedere seconde aan herinnerd dat ze in de gaten worden gehouden.

Thales onderhoudt ook een werkrelatie met Rafael Advanced Defense Systems, Israëls tweede grootste wapenexporteur, vooral op het gebied van raket- en dronegerelateerde technologie.